MUSTAFA AKGÜL - İSTANBUL VAİZİ - HAC GÖREVLİLERİ EĞİTİM SEMİNERİ NOTLARI

HAC GÖREVLİLERİNE NOTLAR

A-İBADETLE İLGİLİ HUSUSLAR:

TAC BEYİT

HER KİME Kİ KABE NASİB OLSA HUDA RAHMET EDER.

HER KİŞİ Kİ SEVDİĞİNİ EVİNE DAVET EDER.

* Hacılarla yapacağınız ilk seminerde telbiyeyi öğrenmelerini isteyiniz.

* Hangi haca yapmak isteyeceklerine karar vermiş olarak havaalanına gelmelerini, niyet edileceği zaman "Hâlâ hangi haccı yapacağıma karar veremedim''' dememelerini tenbih ediniz.

 

1. Hanımı veya arkadaşlarıyla ayrı ayrı haclara niyet etmeleri halinde, birbirlerinden ayrılmalarının söz konusu olmayacağını söyleyiniz.

2. İlla da Temettü yönlendirilmesi yapmayınız.

3. Havaalanında Kıran Haccı yapacaklara bir görevli, Temettü yapacaklara bir başka görevli, İfrad yapacaklara bir başka görevli niyyet ettirmeli, Tavaf ve Sa'yden sonra "Kıran yapanlar, Temettü yapanlar" deme yerine, "falan hoca efendi ile niyet edenler şöyle yapsın, filan hoca efendi ile niyyet edenler böyle yapsın" şeklinde yönlendiriniz.

4. Hacc görevi sizin için görev lüksü ve iyi bir imkân olabilir. Ama hacılar için hem hayati hem de hayatta bir kere yapılan, eksiğinin telafisi mümkün olmayan bir görevdir. Olaya bu açıdan bakıp; "Ne olursa olsun günler geçsin vazife bitsin, nasıl olsa ilerde gelirim" yerine, "ibadette bir noksana sebep olursam telafisi mümkün olmaz, şu bir ayda uykusuz kalayım, koşturayım dönüşte kafamı ve kalbimi rahatsız edecek bir takıntım olmasın" diye düşününüz ve böyle hareket ediniz."MAHLUKA HİZMET EYLEREM,HALIK RIZASI İÇİN'"İ bir ay yaşayınız.

5. Hacı ancak hizmetle zabt-ı rabt altına alınabilen bir küheylandır. Hizmet etmedikçe ona hakim olamazsınız, hizmet edince de size tâbi olacağından emin olunuz. Ne yapıp yapıp "Bizim hocamız ibadetin gereği ne ise onu yapar, tembellik ve ihmallik göstermez, ibadetimizi ve bizi bizden daha iyi düşünür" kanaatini hacmin kafasında oluşturduğunuz an, hacı sizin hatalarınıza bile gerekçeyi kendi hazırlayacak, sabır ve sükûnet telkinlerinize değer verecektir. Bir kere de, "bizim hoca rahatına düşkündür, acemidir, beceriksizdir" kanaatini uyandırdınız mı, işinizin çok zora gireceğini unutmayınız.

6. Hacıyı en çok razı edecek şeylerden birinin dua olduğunu unutmayıp, hatta çok gerek olmayan yerlerde bile dua etmeyi ihmal etmeyiniz. Duanın Arapça kısmı da Türkçe kısmı da önemlidir.

7. Özellikle Mekke'ye indikten sonra hemen Tavafa gidilmeyeceğini, daha burada iken söyleyiniz. Eğer mümkünse tenbih edeceğiniz konuları yazılı olarak hazırlayıp hacıya dağıtınız.

8. Kısa namaz aralarında ilk tavafa kesinlikle girmeyiniz.

9. İdeal vaktin gece 24.00 veya sabah 06.30 civarları olduğu aklınızda kalsın.

10. Babusselam'dan girmek sizi çok yormayacaksa ihmal etmeyiniz. Beytullah'ı görünce yapılacak duanın önemli olduğunu burada iken söyleyin, orada da dua etme imkânı saylayınız.

11 Beytullah'a nereden girerseniz girin, tavafa Rükn-ü Sami ile Rükn-üYemani'nin ortalarından giriniz. Çünkü serbesttir. Tabii ki tavafa Hacer'ül Esved'den başlarsınız.

12. Otobüs seyahatlerinde sessiz yolculuk yapmayınız. Telbiye, tekbir vs. ile hacıyı canlı tutunuz.

Hacıya hacca gelmesinin Allah'ın bir lütfü olduğunu, dolayısıyla bunun kıymetini bilip hacc dönüşü de hacıya yakışmayacak işlerden hayat boyu kaçınması gerektiğini zaman zaman tekrarla söyleyiniz. HACI OLMAK KOLAY HACI ÖLMEK ZORDUR.

13. HER PARA HACCA NASİB OLMAZ HER ZENGİN HACCA GİDEMEZ.

AMA KERAMETİ DE KENDİNİZDE GÖRMEYİN NASİB EDEN O'DUR. Konusunu iyi anlatınız. (Beyazid-i Bestami menkıbesi.)

14. Siyasi, ticari,sportif sohbet ve münakaşaların, haccın manevi atmosferinden uzaklaştıracağını daha gitmeden ve defaatle söyleyiniz.

15. HACC BOYUNCA 3 ET YASAKTIR ticarET,siyasET,gıybET..

16. Hacc boyunca gerek Siz, gerek hacının "her şey bitti tıkandım kaldım, yapacağım bir şey kalmadı Sen bilirsin Ya Rabbi diyeceği noktaların mutlaka olacağını, her problemin de beklenmedik şekilde çözüleceğini biliniz, bildiriniz.

17. Hacıyı görevliden en çok soğutan davranışlardan birisi de, ilk tavaf ve sa'yden sonra kendi hallerine bırakılmalarıdır. Bunu önlemek için her sabah ve akşam (genelde 06.30 ve 11.00'de) nafile tavaflar tertip etmek, bu tavaflar için Beytullah'ın hemen dışında buluşma yeri tayin etmek, buluşma saatinden en az 5 (beş) dakika önce toplanma mahallinde hazır bulunmaya gayret ediniz. Zaman zaman birden fazla görevli bulunarak heyecanla tavaf yapılmasını temin gayreti size ve hacıya önemli rahatlama saylayacak-tır.

18. İhram cinayetleriyle ilgili soruları biribirine değü önce gurup hocasına.cevab alamazsa kafile başkanına sormalarını tenbih ediniz.

19. Arafat duasını önceden taksim ediniz Herkes okuyacağı yeri çok iyi çahşsm,görevli değişimleri arasında telbiye getirilsin bir görevli daima ses kontrolü yapsın.

20. Arafatta merkez çadırı dinleyiniz ama onunla yetinmeyiniz,özel irşad programlarına itina gösteriniz.

21. Arafat öncesi geceyi saat 24 e kadar maneviyyat ağırlıklı, topluca değerlendiriniz.030 dan sonra sukutu temin ediniz.

22. Arafatta cem-i takdim ve vakfe işini komşu çadırlardan ses kesildikten sonra yapınız.İntikal tekbirlerinin kadınlara da ulaşabilme tedbirini namaza başlamadan alınız.

23. Bilhassa tavaf dualarını çok çalışınız,bir göz ucuyla bakınca okunacak kıvama getiriniz.Telaffuzu güç kelimeleri hecelere bölerek okuyunuz.

24. Mekkeye yerleşimden sonra Hacılar dinlenirken tecrübesiz görevlilerdir tecrübeli nezaretinde Beytullaha gitsin bir tavaf yapsm,Safa Merveyi yerinde görsün. 25. Bir ay boyunca HER ŞEY İBADET İÇİN İBADET ALLAH CC İÇİN cümlesi değişmez parolanız olsun.

A) ORGANİZE İLE İLGİLİ HUSUSLAR

1. "İlk tanışmaya" bir dosya ile gidiniz- dosyanızda ilk evrak olarak;

a) Kafile Başkanı ve diğer görevlilerin, ismi, adresi, telefon ve faksı, şimdiye kadar yaptığı görevleri,

b) İsimler başta olmasına rağmen soyadı esasına göre hazırlanmış, bütün gurupların ve ayrıca bütün kafilenin listesi,

c) Mekke - Medine yerleştirme planları, beraber kalmak isteyen hacıların isimleri bulunsun. Daha sonra edineceğiniz her evrakı dosyaya delerek takınız.

d) Yanınızdan kağıt kalem eksik olmasın aklınıza geleni hemen not alınız.

2. Guruplar için yapılan listelerde isimlerin karşısında ikişer santim genişliğinde kareler bulunsun. Bu kareler, yapacakları faaliyetlerin her çeşidini belirlemekte, kurban parası tesliminde, tavaf, sa'y vs. yapmalarında kullanılacaktır.

ÖRNEK

 

1- Mehmet AKTAŞ K İ N T S K TV VD

2-Salim BAŞAK T İ N T S K TV VD

3-Recep ÇAMUR İ N T S TV VD

3. Seminerlerin önemi hacılara ilk toplantıda iyi anlatılmalı, seminerler sadece teorik bilgiler vermekle geçirilmeyip tavaf, sa'y, şeytan taşlama tatbikatı yaptırılmalıdır.

4. Hacılara en küçüğünden en büyüğüne kadar bütün eşyalarının üzerinde isim, kafile, gurup numarası ve telefonlarını yazmalarını, bunu güzel, düzgün ama mutlaka düşmeyecek şekilde eşyaya yapıştırmalarını tembih ediniz.

5. Takriben bir ay sürecek yolculuk resmiyetle sıkıcı olur, zaman zaman şaka da gereklidir, ama lüzumsuz şakayı hiç, lüzumlu şakayı da devamlı yapmayınız.

6. Kafilede bir de başkan vekili olmalı, emir komuta disiplini içinde hareket edilmeli, nöbet görevine özel önem verilmelidir.

7. Hacılar içinde gençlere, zaman zaman görev vererek, onlardan yararlanmalı ama diğer hacılar üzerinde farklılıkları varmış gibi bir hava meydana getirilmemelidir.

8. Hacılar içerisindeki meslektaşlar onure edilmeli, istismar ederse frenlenmeli,istemiyorsa ısrar da edilmemelidir.

9. Evlerin teraslan sık sık yapılacak toplantılarla değerlendirilmeli, hacılarla kaynaşmaya vesile kılınmalıdır.

10. Hacıdan hediye kabul edilmemelidir.

11. Cidde'den itibaren otobüslere indirme-bindirme, eve yerleşme,şehiriçi ZİYARETLERDE listeden okunacak isimlerle yapılmalıdır. OKUMAKTAN VE SAYMAKTAN USANMAYINIZ.

12. Hacıya çarşı pazarda da yardımcı olunabilir, ama hurmasını almak gibi "ben kendime şunu aldım, parasını verirsen sana da alırım" gibi kendisinin başında bulunmadığı bir şey almaya kalkışılmamalıdır.

13. Parası kaybolan hacıya ödünç paranın temin edileceği, ancak hiç kimse için kafileden para toplanmayacağı baştan ilan edilmelidir.

14. Görevli arkadaşlarınıza, bilhassa hacıların içinde katiyyen isimle hitap etmeyiniz. Ali Hocam, Ahmet Hocam gibi mültefit ibarelerle hitap ediniz.(Aziz Mahmut menkıbesi)

15. Şüphesiz ki kafilenin uygulayacağı kararlardan bir kısmı, sizin düşüncelerinize uymayacaktır. Karar öncesi fikrinizi açıkça ve çekinmeden söyleyini,z ama karar verildikten sonra; "zaten ben böyle olmasın demiştim. Benim dediğime uymadınız neticeyi gördünüz mü" gibi yanlış tutumlara sakın girmeyiniz. "Fikirler hür kararlar bağlayıcıdır"

16. Hacıdan veya görevli arkadaşlarınızdan alacağınız küçük büyük ödünç paralarını kısa zamanda iade etmeye özen gösteriniz.

17. Kafilenin umumi işlerinde görev almak için gayret gösteriniz, kendi gurubunuzun hacısına "bizim gurup hocası çok zayıf çok ihmal" kanaatini vermeyiniz.

18. Son hareket edileceği gün, isimsiz bir anket düzenleyiniz.

19. Ne ilk gittiğinizi ne de bazı konuları bilmiyor olduğunuzu hacıya söylemeyiniz.

20. Bu yolda sabrın önemli olduğu hep söylenir. Hatta çok söylendiğinden dolayı bıkkınlık bile meydana getirir, sabrın nasıl başarılacağı pek söylenmez. Bence asıl bunun iyi anlatılması gerekir. Sabrı başarmanın özeti ise: "başına gelen her şeyi Allah'tan (c.c) bilmek.sürenin sınırlı olduğunu unutmamak" şeklinde özetlenmeli ve iyi anlatılmalıdır.(Behlül menkıbesi)

21. Şüphesiz ki tevazu çok önemlidir. Ancak hacc işinde zaman zaman komutanca davranmak tevazu ile harekete tercih edilmelidir. Mesela: "asansöre binmekte, abdest almakta vs. görevli sırada beklemeyecektir." Kuralını yerleştirmek "hacı da insan, görevli de insan herkes sırasını beklesin" diye düşünmekten daha faydalıdır.

22. Hacılarımız illa da akrabasryla. arkadaşıyla aynı odada kalmaya çok önem verir. Halbuki nice burada samimi olanlar, orada biri birine kırılmış, hiç tanımadığı insanlarla aynı odayı paylaşanlar, yeni arkadaşlar edinerek memnun dönmüşlerdir. Bunu hac öncesi anlatınız.

23. Toplu şikâyet veya başkaları adına müracaatı yasaklayınız.

24. Gece 12.00'den sonra sesli hareketleri yasaklayınız.

25. Görevli odasına girmek serbest, ama uzun kalmak yasaktır kuralını duyurunuz.

26. Gerek verdiğiniz karan, gerek karar değişikliğini duyururken hacıların tamamına iletmeye, herkesin görebileceği bir yere yazılı olarak ilan etmeye önem veriniz.

27. Megafonun pilini Arafat'a giderken mutlaka yenileyiniz. Megafonla konuşurken ses size yakın olduğu için herkes de duyuyor zannedersiniz, en uzaktakilerin duyup duymadığını baştan kontrol ediniz.

28. Her hareket öncesi guruptan kopup da tek başına kalmaları ihtimalini göz önüne alarak, tek kalırlarsa neyi nasü yapacaklarını anlatınız. Bu cümleden olmak üzere en çok korkulan Arafat-Müzdelife-Mina harekâtında kaybolmaları halinde telaş etmeyip kalabalığa tabi olmalarını. bulundukları kafileye intibak etmelerini, herkesin nihayet Mekke'ye döneceğini, kendilerinin de onlarla dönmesi halinde evi bulmalarının zor olmayacağını söyleyerek, onları rahatlatınız.

29. Kadınların üstünde de 30-40 riyal paranın her zaman bulunmasını tenbih ediniz.

30. Hacc'ın büyük bir organize olduğunu, orada hoşlarına gitmeyecek şeylerle karşılaşmış olabileceklerini, memlekete dönüşte ise. sadece güzel şeyleri nakletmelerini, hoş olmayan şeylerin naklinde fayda olmadığını, dönüş yolculuğunda mutlaka söyleyiniz.

31. İyi şeyler söyleyeyim, derken abartmalarının da doğru olmadığını da bildiriniz.

32. Takvanız, duygusallığınız görevinize mani olmasın. Siz önce görev yapmaya sonra ibadet yapmaya gittiğinizi unutmayınız.

33. Hacıya neyi nasıl yaparsa daha kolay olur izah ediniz, ama eşyasını taşımayınız.

34. Hacının bir ay hizmete ve sizden memnun olduğunu söylemesine rağmen en ufak bir zıtlaşmada yaptıklarınızın hepsini unutabileceğini aklınızdan çıkarmayın.

35. Gümrükte eşyaların dağıtmaması için gösterecekleri her çabanın aleyhlerine olacağını daha Türkiyede iken söyleyin.

36. "Hacc programsız olmaz ama Hacc programa da gelmez" kuralını siz de benimseyiniz.Hacıya da zaman zaman söyleyiniz.Hacc'da her şey her zaman değisebilir.Her "olur veya şöyle olacak" sözü %75 i ifade eder. Haccda %100 yoktur.

EK:

1. Saymaktan ve yazmaktan usanmayınız, (para, pasaport. hacı. makbuz vs.)

2. Birer resim isteyerek kafilenin tümü ve gurupların ayrı ayrı not defteri büyüklüğünde albümünü yapınız. Albümde: isim. telefon, meslek bilgileri bulunsun.

3. Mekke'de öğle namazından 1,5 saat önce Medine'de sabah saat 10.00'da hacıların odalarında olmalarını isteyip, her gün muntazam ziyaret ediniz, "bir isteğiniz var mı" diye sorunuz, o günün programıyla ilgili bilgi veriniz.

4. Yola çıkmadan bir gece önce uykularını iyi almalarını havaalanına erken gelmelerini tenbih ediniz.

5. Cidde gümrüğünden çıkıncaya, Mekke-Medine'ye hareket edinceye kadar, bilumum otobüs intikallerinde eş ve akrabaların birbirlerinden ayrılmamalarına, yoklamayı isim olarak yapmaya, sa'yı tamam olunca kafile başkanlarına haber verilmesine özen gösterilmeli, otobüs ayrılmadan eşya kontrolü yapılmalı.

6. Bir kısım işaretler parola olarak önceden belirlenmeli.

7. Görev süresince kafile başkanı görevlilere; "Hasan Hocam, Recep Hocam" tabiriyle, görevli arkadaşlar da Kafile başkanına; "Hocam veya Sayın Başkanım" diye hitap etmeli, kafile başkanı görevlilerin toplanmalarını istediğinde de; "Görevü arkadaşlar lütfen guruplarının başlarına geçsinler" gibi iltifatkâr ifadeler kullanmalıdır.

8. Hacılar herhangi bir şey isterken kendilerini tanıtmalarının gereğini onlara anlatınız.

9. Kadınlar erkeklerin odalarında, erkeklerin de kadınların odalarında yemek yemelerinin, oturmalarının doğru olmayacağı, daha seminerlerde defaatle anlatılmalı, buna rağmen aksine hareket edenlere müsamaha gösterilmemelidir.

10. Bütün görevliler ve kafile hacılarının isimleri ve telefonlarını bir sayfaya sığacak şekilde yazıp teksir ederek dağıtınız.

11. Senede bir kere bir araya gelinecek bir hatıra toplantısı tertip ediniz, Eylül'ün son Pazarı, Kasım'ın ilk Pazarı gibi vakit tespitlerini de yapıp telefon listesinin uygun bir yerine kayıt ederek hacının elinde yazık olarak bulunmasını temin ediniz.

12. Başarının amatörce heyecana, profesyonelce tatbikata bağlı olduğunu unutmayarak heyecanınızı kaybetmeyiniz ama tatbikatınız sakin, akıllı ve düşünce dolu olsun.

13. Kafile başkanı ile görevliler arasındaki samimiyet görevi yapmaya görev duygusu da samimiyeti tesise mani olmamalıdır.

14. Her ne kadar her birinizin bir gurubu olacaksa da, "Benim Gurubum" yerine "Bizim Kafile" anlayışı ile hareket ediniz, kendi gurubunuzun işini hemen bitirip bunu hacılara hissettirerek, diğer arkadaşlarınızı beceriksiz duruma düşürmeyi başarı saymayınız.

15. Seminerlerde hacıya lüzumlu yiyecek ve giyecekleri bir liste halinde veriniz.

16. Otelin adresini herkese dağıtınız, kadınlara özellikle tenbih ediniz.

17. Yazacağınız bir ilanla "Türkiye'den şöyle aranırsınız, Türkiye'yi şöyle ararsınız" şeklinde telefon irtibatını temin kolaylığı saylayınız.

18. Hareme girişte kapı numaranızı göstermeniz, çıkışta hacının ev istikametini bulmasında çok işe yarayacaktır.

19. İntikallerde otobüsler gelmeden hacıyı odasından çıkartmayınız, binanın önüne yığmayınız.

20. Mekke ve Medine'ye varır varmaz, merkez teşkilatla temasa geçip kafilenizin ziyaret programını tespit ediniz, ziyaretleri en kısa zamanda gerçekleştirmeniz hacıyı rahada-tacaktır. Aksi hallerde "herkes her yeri dolaştı bizimkiler uyuyor' yorumlarına zemin hazırlamış olursunuz.

21. Hacılar paralarını döviz şeklinde götürmeyi tercih etmiş olabilirler. Dövizlerin gümrükte kontrolden geçeceğini, bu yüzden hanımlardan ziyade erkeklerde bulundurulması gerektiğini, Cidde havaalanındaki ihtiyaçlarını karşılayabilmek için en az 100 Riyal yanlarında bulundurmalarının gerektiğini Türkiye'de iken söyleyiniz.

22. Tecrübesiz görevliler Mekke'ye yerleşiminden hemen sonra, bir tecrübeli görevli nezaretinde Beytullah'a gitmeli, Metafı, Mesayı, Zemzemi mutlaka yerinde görmeli vakit müsaitse bir tavaf yapılmalıdır.

23. Seminerlerde olsun görev süresince olsun hacıya nezaketle davranmak hocanın saygınlığını artırır, hacılara; "şöyle diyoruz yapmıyorsunuz, böyle diyoruz yapmıyorsunuz" diye tenkid etme yerine yaptıklarından hareketle "şu ana kadar iyi gidiyoruz,, istenenleri hakkıyla yerine getiriyorsunuz, biz görevliler olarak sizlerden memnunuz, teşekkür ederiz" demek görevlilerin işini kolaylaştıracak hacıyı da muti hale getirecektir